Tavuklarda solunum yolu hastalıkları
Tavuklarda solunum hastalıkları ve tedavisi
Tavukların solunum yolu hastalıkları, kümes hayvancılığı sektöründe ciddi bir endişe kaynağıdır. Bu hastalıklar genellikle solunum sistemini etkileyen viral veya bakteriyel enfeksiyonlardan kaynaklanır. Özellikle büyük çiftliklerde yoğun olarak yetiştirilen tavuklarda, solunum yolu hastalıkları bulaşıcı olabilir ve hızla yayılabilir. Hava yoluyla bulaşan bu hastalıkların belirtileri arasında öksürük, hapşırma, burun akıntısı ve solunum zorluğu yer alabilir.
Hastalıkların kontrolü ve önlenmesi için hijyen standartlarına sıkı bir şekilde uyulmalı, tavukların stres faktörleri en aza indirilmeli ve uygun aşı programları uygulanmalıdır. Ayrıca, hastalık belirtileri gösteren tavukların izolasyonu önemlidir, böylece bulaşma riski azaltılabilir ve sağlıklı bir tavuk popülasyonu korunabilir.
Kuşun hasta olduğunu nereden anlayabiliriz?
Tavuğun hasta olduğunu anlamak, dikkatli gözlem ve bilinçli bir yaklaşım gerektirir. Öncelikle, tavuğun genel davranışlarına odaklanmak önemlidir. Hasta bir tavuk genellikle normalden daha pasif veya halsiz olabilir.
Tüy dökülmesi, mat tüyler, şişkinlik veya vücutta belirgin bir zayıflık gibi dış görünüş değişiklikleri gözlemlenebilir. Tavukların solunum yollarındaki sorunlar nedeniyle nefes almada zorluk yaşayabilirler, bu da hırıltılı veya anormal solunum sesleri yapabilirler. Gözleri veya burun delikleri etrafındaki akıntılar, dışkılama alışkanlıklarında değişiklikler ve iştah kaybı da önemli belirtiler arasındadır.
Tavuklar genellikle sosyal hayvanlardır, bu nedenle grup içindeki izolasyon veya diğer tavuklardan ayrılma da bir sağlık sorunu işareti olabilir. Hasta bir tavuk gözlemlendiğinde, hemen veteriner desteği almak ve gerekli önlemleri almak, diğer tavukları korumak ve genel sürü sağlığını korumak açısından kritiktir.
Tavuklarda solunum hastalıkları
Yazının devamında sizlere tavuk ve horoz hastalıkları, belirtileri ve tedavisi hakkında bilgiler vermeye çalışacağız.
Veba
Tavuklarda görülen veba hastalığı, kümes hayvancılığı sektöründe ciddi bir sağlık sorunu teşkil eder. Bu hastalık genellikle Clostridium türü bakterilerin neden olduğu bulaşıcı bir hastalıktır. Tavuk vebası, genellikle zayıf hijyen koşulları, stres, yetersiz beslenme veya diğer sağlık sorunları nedeniyle bağışıklık sistemi zayıflamış tavuklarda ortaya çıkar. Hastalığın belirtileri arasında hızlı nefes alıp verme, genel halsizlik, tüylerde bozulma ve genel vücut zayıflığı yer alır.
Ayrıca, ölen tavuklarda siyahlaşmış ve şişmiş lezyonlar görülebilir. Tavuk vebası, hızlı bir şekilde yayılabilir ve bütün sürüyü etkileyebilir. Hastalığın kontrolü için etkili bir strateji, uygun aşı programlarının uygulanması, hijyen standartlarına sıkı bir şekilde uyulması ve hasta tavukların izole edilip tedavi edilmesidir.
Veteriner kontrolü altında uygulanan önlemler, tavuk popülasyonlarını bu ciddi hastalıktan korumada önemli bir rol oynar.
İspenç tavukları hakkında ne biliyorsunuz ?
Veba belirtileri
Tavuk vebası hastalığının belirtileri genellikle hastalığın ilerlediği aşamada ortaya çıkar ve bu belirtiler, tavukların genel sağlık durumunda belirgin değişikliklere işaret eder. Tavuk vebası belirtileri şunları içerebilir:
- Hızlı Nefes Alıp Verme: Hastalık, tavukların solunum sistemini etkileyebilir, bu nedenle tavuklar hızlı bir şekilde nefes alıp verme eğiliminde olabilir.
- Halsizlik ve İsteksizlik: Tavuklar genel olarak halsiz ve isteksiz olabilir, normal aktivitelerine karşı ilgi kaybı gösterebilirler.
- Tüylerde Bozulma: Tavuk vebası, tüylerde bozulma ve kötü bir tüy durumuyla kendini gösterebilir.
- Siyahlaşmış ve Şişmiş Lezyonlar: Hastalığın ilerlediği durumlarda tavuklarda siyahlaşmış, şişmiş ve ağrılı lezyonlar görülebilir.
- Genel Vücut Zayıflığı: Tavuklarda genel vücut zayıflığı, yememe eğilimi ve su içmeme gibi belirtiler gözlemlenebilir.
- Ölümlerde Artış: Tavuk vebasıyla enfekte olan sürülerde ölümlerde artış görülebilir.
Belirtiler görüldüğünde, hemen bir veterinerin müdahalesi ve doğru tanı için uygun testlerin yapılması önemlidir. Ayrıca, hastalığın yayılmasını önlemek adına hasta tavukların izole edilmesi ve uygun tedavi yöntemlerinin uygulanması gereklidir.
Tedavi ve Önlem
Eğer sürüye uygun antibiyotik verirseniz 10 gün içerisinde hastalığı tedavi edebilirsiniz. Kuşların kontrolü ve doğru su ve yem vermek bu süreçte çok önemlidir. Hasta olan kuşları en kısa sürede sürüden ayırınız ve sürüyü hasta etmelerini önleyin. Ölen ve telef olan kuşları hemen salondan ayırın ve salonu temizlemeyi ve dezenfekte etmeyi hiç unutmayın.
Tavuk gribi
İki tür kuş gribi vardır, birincisi ördekler ve kazlar gibi su kuşlarında ve suyu seven kuşlarda daha sık görülür, ancak HPAI adı verilen ikinci tip tavuk ve hindi gibi yerli kuşlarda ciddi enfeksiyonlara neden olmuştur. Yüksek öldürücülüğe sahiptir.
Bu hastalık genelde yabani kuşlardan ve fare gibi hayvanlardan bulaşır. Bu nedenle hijyene dikkat etmek çok önemlidir ve onları elinizden geldiği kadar diğer hayvanlardan uzak tutmaya çalışın.
Tavuk giribi belirtileri
Tavuk gribi belirtileri nefes darlığı, nefes alırken keskin sesler çıkarmak, yumurtalama oranının düşmesi, surat ve kafasının şişmesi, ağızdan ve burundan akıntıların olması, bacağın morarması, iştahsızlık, gözlerin kapanması ve sonunda ölüm vardır.
Önlemler ve tedavisi
Tavuk ve horozların kaybını önlemenin en iyi yolu ördek, kaz gibi suyu seven kuşlarla doğrudan temastan kaçınmak, yem ve su kaplarını ayırmak. Ördeklerin, kazların ve göçmen yabani kuşların ağız ve burunlarından çıkan salgılar bile yatağı, suyu ve yiyecekleri kirletebilir.
Yiyecek ve içecekleri günde birkaç kez yıkadığınızdan emin olun ve her zaman taze ve sağlıklı su ve yiyecek kullanın. Çöplerini veya talaşlarını birkaç günde bir değiştirin.
Çiçek hastalığı
Tavuklarda sıklıkla görünen diğer hastalıklardan biri çiçek hastalığıdır. Bu hastalık da diğer hastalıklar gibi yabani kuşlardan, böceklerden ve ortamda bulunan hijyensizlikten tavuklarınıza ve horozlarınıza bulaşır.
Çiçek hastalığı belirtileri
Bu hastalığın belirtilerinden yüz ve vücutta bulunan kırmızı sivilcelerdir. Çiçek hastalığı kuşun boğazının tutulmasına ve nefes darlığı yaşamasına neden olur. Kuşun ağzında oluşan sivilceler onun solunum yolunu tıkayabilir. Eğer bu hastalık diğer bir hastalıkla beraber olursa hastalığı ve tedaviyi zorlaştırabilir.
Önlemler
4 haftanın sonunda sivilcelerin iyileştiğini görürseniz bu iyiye işarettir. Ancak eğer solunum sorunları iyileşmezse mutlaka veteriner tarafından tedaviler başlanması gerekir.
Ortamın temiz tutulması, iyi havalandırma ve temiz su ve yem kapları hastalığı önleyebilir. Diğer hayvanlardan uzak tutmanız çok yararlı ve önlemli olacaktır. Salona girmeden önce çalışanların elbiselerinin temiz oldukların emin olun.
Bronşit
Kuş koronası adı verilen bu viral hastalık oldukça bulaşıcıdır ve kuşun solunum, sindirim ve ardından üreme organlarını hedef alır. Virüs, enfekte tavuklar ve horozlar veya yabani kuşlar tarafından solunum salgıları ve dışkı yoluyla bulaşır ve aerosoller, kontamine yiyecek ve su yiyerek ve kontamine ekipman ve giysilerle temas yoluyla bulaşacaktır.
Bronşit belirtileri
Hastalığın semptomları arasında hırıltılı solunum, öksürme ve hapşırma ile nefes almada zorluk, burun ve gözlerden akıntı, kaşıntı, ısı birikimi ve iştahsızlık sayılabilir. Yumurtlayan tavuğa bronşit bulaşırsa, yukarıdaki semptomlara ek olarak, yumurtlama hızında azalma, yumurta kabuğunun yumuşaması ve daha da önemlisi yumurta kabuğunun renginin solması veya renginin solması ile karşılaşacaktır.
Önlem
En iyi korunma yöntemi, kanatlıları zamanında ve veteriner gözetiminde aşılamaktır. Hasta kuşların zamanında tespiti ve karantinaya alınması da en uygun korunma yöntemidir. Kuşların tutulduğu ve beslendiği yerde hijyene dikkat ettiğinizden emin olun.
Kuşların tedavisi için bir veterinere danışarak antibiyotik, bromheksin, bronşiyal max likörol ve kontrollü bir diyet kullanabilirsiniz.