Güvercinlerde Sallabaş Hastalığı ve Tedavisi
Güvercin yetiştiriciliğinde en korkulan hastalıklardan biri sallabaş hastalığı, diğer adıyla Paramiksovirüs enfeksiyonudur (PMV-1).Bu hastalık, güvercinlerin sinir sistemini etkileyen bulaşıcı bir viral enfeksiyon olup, hem bireysel hem de toplu ölümlere yol açabilir.
Ayrıca hastalığın belirtileri genellikle Newcastle hastalığına benzer ve bazen bu hastalıkla karıştırılabilir. Altın Kuluçka tarafından hazırlanan bu makalede, sallabaş hastalığının nedenlerini, belirtilerini, bulaşma yollarını, tedavi yöntemlerini ve korunma yollarını ayrıntılı şekilde ele alacağız.
Sallabaş Hastalığı Nedir?
Sallabaş hastalığı, Paramiksovirüs Tip 1 (PMV-1) adlı virüsün neden olduğu bir enfeksiyondur. Bu virüs, güvercinlerin sinir sistemine, sindirim sistemine ve idrar yollarına zarar verir. Sinir sistemine verdiği hasar sonucu kuşun denge kaybı, başını sürekli çevirmesi ve yere düşmesi gibi belirtiler ortaya çıkar.
Bu tür virüs, doğada oldukça dirençlidir. Dışkıda, yemlikte veya sulukta uzun süre canlı kalabilir. Bu da hastalığın hızla yayılmasına neden olur.
Güvercinlerde Sallabaş Hastalığı Neden Olur?
Güvercinlerde Sallabaş hastalığı, Özellikle kalabalık kümeslerde ve hijyenin zayıf olduğu ortamlarda ortaya çıkar ve kısa sürede tüm sürüyü etkileyebilir. Hastalığın ortaya çıkma nedenleri arasında aşağıdaki faktörler yer almaktadır:
- Hasta kuşlarla temas
- Kirli yemlik ve sulukların kullanılması
- Yetersiz hijyen ve kalabalık kümes ortamı
- Bağışıklık sisteminin zayıf olması
- Aşı yapılmaması veya düzensiz aşı programı
Virüs dış ortamda uzun süre canlı kalabildiği için, özellikle temizlik ve aşılama eksikliği en önemli nedenlerdendir.
Sallabaş Hastalığı Belirtileri
Sallabaş hastalığı, ilk evrede hafif semptomlarla başlar ve zamanla ilerler. Belirtiler genellikle enfeksiyondan 4–7 gün sonra ortaya çıkar. En yaygın belirtiler şunlardır:
- Başın yana eğilmesi veya sürekli sallanması
- Uçamama, dengesizlik, yürürken devrilme
- Boyun kaslarının kontrolsüz kasılması
- Yem yeme ve su içmede zorluk
- Sulu veya yeşilimsi dışkı
- Hareketsizlik ve halsizlik
- Gözlerde veya burunda akıntı
Hastalığın ileri safhasında güvercinin başı tamamen ters döner ve düz duramaz hale gelir. Bu aşamada yem yemesi de zorlaşır. Eğer erken müdahale edilmezse ölüm oranı yüksektir.
Güvercinlerde Sallabaş Bulaşıcı Mı?
Evet, güvercinlerde Paramiksovirüs, oldukça bulaşıcı bir virüstür ve şu yollarla yayılır:
- Hasta kuşların dışkısı
- Kirli yem ve su kapları
- Temas yoluyla (burun akıntısı, tüy teması)
- Taşıyıcı kuşlar (görünürde sağlıklı ama virüs taşıyanlar)
- Yeni alınan ve karantinaya alınmayan güvercinler
Güvercinlerde Sallabaş Hastalığının Seyri
Sallabaş hastalığı güvercinlerde genellikle üç evrede ilerler. Aşağıdaki tabloda bu konu hakkında detaylı bilgi paylaşılmıştır:
| Evre | Belirtiler | Açıklama |
| 1. Erken Evre | Halsizlik, iştahsızlık, tüy kabartma | Kuş genellikle sessizdir, yem yemede isteksizlik başlar. Henüz belirgin baş sallama görülmez. Erken dönemde fark edilirse bağışıklık destekleriyle toparlanma şansı yüksektir. |
| 2. Orta Evre | Başın yana eğilmesi, denge kaybı, yürürken devrilme | Virüs sinir sistemine yayılmıştır. Kuş başını kontrol etmekte zorlanır, su içme ve yem yeme güçleşir. Bu evrede bulaşıcılık çok yüksektir. |
| 3. İleri Evre | Başın tamamen ters dönmesi, uçma yetisinin kaybı, felç benzeri durumlar | Sinir hasarı kalıcı hale gelir. Kuş kendi başına beslenemez. Çoğu zaman tedaviye yanıt vermez, ancak destekleyici bakım uygulanabilir. |
Güvercin Sallabaş Hastalığı Nasıl Geçer
Paramiksovirüs enfeksiyonuna karşı kesin bir tedavi yoktur çünkü bu bir virüs hastalığıdır. Ancak destekleyici bakım ve bağışıklık güçlendirici tedavi ile kuşun iyileşme şansı artırılabilir.Tedavi sürecinde izlenecek adımlar şunlardır:
- Enfekte güvercin ayrı bir kafese alınmalı, diğerlerinden izole edilmelidir.
- Temiz su ve vitamin desteği özellikle B kompleksi ve E vitamini
- Elma sirkesi (1 litre suya 1 yemek kaşığı) haftada birkaç kez suya eklenerek bağırsak florası dengede tutulabilir.
- Aminoasitli vitamin karışımları, elektrolit ve probiyotikler gibi Bağışıklık güçlendirici takviyeler verilebilir.
- Eğer solunum yolu veya bağırsak enfeksiyonu eklenmişse, veteriner kontrolünde uygun antibiyotik başlanabilir.
- Güvercin yem yemiyorsa, şırınga ile sulu karışım (örneğin haşlanmış yumurta sarısı ve tahıl unu karışımı) verilebilir.
- Kuş sessiz, loş ve sıcak bir ortamda tutulmalıdır.
Güvercinler İçin Evde Sallabaş Tedavisi
Sallabaş hastalığına yakalanan bir güvercini evde tedavi etmek istiyorsanız, aşağıdaki adımları uygulayın:
- öncelikle hasta kuşu tamamen iyileşene kadar diğerlerinden ayırmanız gerekir.
- Hastalığın ilk dört gününde güvercini yalnızca ıslatılmış nohutla besleyin ve her öğünün sonunda bir parça sarımsak verin.
- Nohutları bir kap suyun içinde birkaç saat bekletin, iyice yumuşadıktan sonra küçük parçalara ayırın ve kuşa verin. Her öğün sonunda ise yaklaşık dörtte bir diş sarımsak yedirebilirsiniz.
Güvercin Sallabaş Hastalığı Kesin Çözüm Var Mı?
Sallabaş hastalığına yakalanan güvercinler için kesin bir çözüm yok. Bu yüzden güvercinlerin bu hastalığa yakalanmasını önlemek için koruyucu aşı uygulanabilir. Güvercinlerde kullanılan aşı genellikle Paramyxo P200 veya benzeri viral aşılardır. Aşılama önerileri şunlardır:
- Yavru güvercinler için 4–5 haftalıkken ilk doz yapılmalıdır.
- Yetişkin güvercinlere yılda bir kez, tercihen tüy dökümü sonrası aşılanmalıdır.
- Yeni alınan kuşlar en az 10–14 gün karantinada tutulmalı, sağlıklı olduklarından emin olunmalıdır.
Aşılar genellikle boyun altı derisine enjeksiyon veya damla şeklinde ağızdan uygulama yoluyla yapılır.
Sonuç
Altın Kuluçka uzmanları tarafından hazırlanmış olan bu yazıda, güvercinlerde sallabaş hastalığı, nedenleri, belirtileri ve tedavi yöntemleri detaylı olarak incelendi. Sallabaş hastalığı, erdken fark edilmezse güvercinlerde ölümcül olabilen ciddi bir virüs enfeksiyonudur. Kesin tedavisi olmasa da erken teşhis, destekleyici bakım ve aşılama programı sayesinde kontrol altına alınabilir.
Sıkça Sorulan Sorular
Ziyaretçilerimizin sıkça sorduğu bazı soruların yanıtlarını aşağıda bulabilirsiniz.
Güvercinlerde sallabaşa ne iyi gelir?
Güvercinlerde sallabaşa hasta kuşun izolasyonu, B ve E vitamini desteği, temiz su, dinlenme ve bağışıklık güçlendirici takviyeler iyi gelir.
Sallabaş ilacı nedir?
Sallabaş hastalığının kesin bir ilaç yoktur; tedavi destekleyicidir. Vitamin kompleksleri, elektrolit ve probiyotikler kullanılır.
Sallabaş hastalığı geçer mi?
Virüs vücuttan atılamaz ama kuş destekleyici bakım ile toparlanabilir; bazı hasarlar kalıcı olur.
Güvercine neden sarımsak verilir?
Sarımsak güvercinlerde bağışıklığı güçlendirir, sindirimi düzenler ve enfeksiyon riskini azaltır.
Güvercinlerde baş dönmesine ne iyi gelir?
Güvercinlerde baş dönmesine vitamin desteği (özellikle B kompleksi), dengeli beslenme ve stresten uzak ortam faydalıdır.
Sallabaş hastalığı ölümcül mü?
Evet, sallabaş hastalığı ileri evrelerde ölümcül olabilir; erken müdahale edilmezse tüm sürüye yayılabilir.
Sallabaş nasıl olur?
Sallabaş hastalığı Paramiksovirüs (PMV-1) adlı virüsün sinir sistemini etkilemesi sonucu oluşur
Güvercinlerde sallabaş hastalığı insanlara bulaşır mı?
Hayır, sallabaş hastalığı insanlara bulaşmaz.
Sallabaş güvercin iyileşir mi?
Bazı güvercinler toparlanabilir ama genellikle sinir hasarı kalıcı olur.
Güvercin sallabaş hastalığı ilaçları nelerdir?
Veteriner gözetiminde verilen vitamin kompleksleri, elektrolit tozları ve bağışıklık destekleri kullanılır.
Sallabaş tedavisi nasıl yapılır?
Hasta kuş ayrılır, temiz ve sıcak ortam sağlanır, suya vitamin eklenir, beslenme desteklenir ve veteriner kontrolü yapılır.
