Tavuk Gurktan Nasıl Çıkarılır ?
Tavuklar zaman zaman “gurk” denilen bir duruma girerek sürekli olarak yumurtaların üzerinde oturmak isteyebilir. Bu durum, doğal bir içgüdüyle ortaya çıkar ve tavuk, yumurtadan civciv çıkarmak için kendini adeta kuluçkaya alır.
Ancak eğer civciv üretmeyi planlamıyorsanız ya da tavuk uzun süre boyunca yemeden içmeden kesiliyorsa, bu durum hem onun sağlığını riske atabilir hem de yumurta verimini düşürebilir. Bu nedenle, gurk olan tavuğu bu durumdan çıkarmak gerekebilir. Peki, bir tavuk nasıl gurktan çıkarılır? Yazının devamında bu konuda dikkate almanız gereken etkili yöntemleri ele alacağız.
Gurk Tavuk Ne Demek ?
Gurk tavuk, kuluçkaya yatma içgüdüsü devreye girmiş olan, yani yumurtaların üzerine oturup onları civciv çıkarmak amacıyla sürekli ısıtmaya çalışan tavuktur. Bu durum, tavuğun hormonlarının değişmesiyle ortaya çıkar. Kısacası, “gurk” olmak, tavuğun anne olma sürecine girmesi demektir.
Gurk Tavuk Nasıl Anlaşılır?
Gurk tavuk, yem yemeyi azaltır, sık sık ötmez ve çoğu zaman yuvasından çıkmaz. Tavuğun tüyleri kabarık olabilir, hırçınlaşabilir ve kendisine yaklaşanlara karşı agresif davranabilir. Bunların yanı sıra gurk tavuk aşağıdaki davranışları da segileyebilir :
- Uzun süre yumurtlamadan yuvasında kalır ve uyur
- Başka tavukların yumurtalarının üzerine yatar
- Yuvadan dışarı çıkmak istemez
- Göğüs ve karın bölgesindeki tüyler dökülür
- İbik rengi soluklaşır
- Dışkısı daha büyük ve kötü kokulu olur
- Sesi değişir
Tavuk Gurktan Nasıl Çıkar ?
Eğer civciv üretmek istenmiyorsa ya da tavuk uzun süre gurk kalırsa bu durum onun sağlığını olumsuz etkiler ve müdahale gerekebilir.
Yazının devamında tavukları gurktan çıkarmaya yönelik çeşitli yöntemler paylaşılmıştır, ancak bu yöntemlerin her tavukta kesin sonuç vereceğine dair bir garanti yoktur; çünkü her hayvanın tepkisi farklı olabilir.
Yumurtaları Altından Alın
Tavuk yumurtaları görünce kuluçka içgüdüsüyle davranır. Yumurtaları sürekli altından alırsanız gurk hali zamanla zayıflayabilir. Taklit yumurtalar (plastik veya taş) varsa, onları da çıkarın.
Farklı Bir Ortama Taşıyın
Tavuğu birkaç günlüğüne farklı bir kümese veya serin, loş olmayan bir alana alarak dikkatini dağıtabilirsiniz. Yuva ortamından uzak kalması içgüdüsünü bastırabilir.
Yuvasını Bozun ya da Geçici Olarak Kapatın
Tavuğun sürekli yattığı yuvayı bir süre kapatmak ya da içini değiştirmek, onun gurk pozisyonuna devam etmesini engelleyebilir. Rahatsızlık yaratmadan ortam değişikliği işe yarayabilir.
Soğuk Altlık Yöntemi
Tavukların karın altı sıcaklığı yüksek olur. Onu serin bir zemine (tel ızgara gibi hava alan bir yere) oturtmak birkaç gün boyunca işe yarayabilir. Ama aşırı soğuğa maruz bırakmamaya dikkat edin.
Serin Su Banyosu
Bazı yetiştiriciler, tavuğun alt karın kısmını kısa süreliğine (1–2 dakika) serin suya daldırarak içgüdüsel ısısını düşürmeye çalışır. Bu yöntem dikkatli ve kontrollü yapılmalıdır.
Hareket Ettirin ve Dikkatini Dağıtın
Tavuğun gün içinde dışarı çıkmasını teşvik edin. Ona yeşillik, yem veya ilgisini çekecek bir şey vererek yuvasından uzak kalmasını sağlayabilirsiniz.
Yuvanın Işık Almasını Sağlayın
Yuvanın ışık almasını sağlamak, doğal ya da yapay ışıkla ortamı daha aydınlık hale getirmek ve kümesin karanlık köşelerini azaltmak, tavuğun kuluçkaya yatma isteğini zayıflatabilir. Aydınlık ortam, tavukta “kuluçka zamanı değil” sinyali yaratır ve bu da onun gurk halinden çıkmasını kolaylaştırabilir.
İlaç Kullanımı
Tavuğun gurk olmasına engel olmak için bazı ilaçlar ise bulunmaktadır. Ama bunun için uzman bir veteriner ile danışmanız tavsiye edilir. Bu ilaçlar tavukta üretilen prolaktin seviyesinin düşmesine ve gurk olma isteğinin düşürülmesine neden olur.
Her Tavuk Gurk Olur Mu?
Her tavuk gurk olmaz; bu davranış, tavuğun ırkına, yaşına, hormonal yapısına ve çevresel koşullara bağlı olarak değişir. Yerli ırklar ve doğal yollarla yetiştirilen tavuklar (örneğin Ataks, Lohman Brown, Sussex) gurk olmaya daha yatkındır, özellikle ilkbahar ve yaz aylarında bu içgüdü daha sık ortaya çıkar. Yaşça olgunlaşmış dişi tavuklar gençlere göre daha sık gurk olabilir.
Buna karşılık, Leghorn gibi yüksek verimli yumurta ırklarında gurk olma eğilimi düşüktür, çünkü bu özellik ticari üretim açısından istenmeyen bir durumdur. Ayrıca, yapay ışıkla kontrol edilen kümes ortamlarında yetişen tavuklarda da gurk davranışı daha az görülür.
Son söz :
Sonuç olarak, gurk olmak tavuklar için doğal bir içgüdüdür ve özellikle bazı ırklarda sıkça görülse de her tavuk bu durumu yaşamaz. Eğer civciv üretmeyi planlamıyorsanız, gurk davranışını tanımak ve uygun yöntemlerle müdahale etmek, hem tavuğun sağlığını korumak hem de yumurta verimliliğini sürdürmek açısından önemlidir. Unutmayın, her tavuk farklıdır ve bazen sabır gerektiren bir süreçle bu durumdan çıkmaları sağlanabilir.
