Tavuk Kümesi Kokmaması İçin Ne Yapılmalı ?
Tavuk yetiştiriciliği, hem ticari hem de hobi amaçlı olarak giderek daha fazla tercih ediliyor. Ancak tavuk besleyenlerin en sık karşılaştığı sorunlardan biri de kümes kokusudur. Özellikle amonyak gazı ve dışkı kokusu, hem tavukların sağlığını tehdit eder hem de çevreye rahatsızlık verir.
Bu nedenle tavuk kümesinin temiz, hijyenik ve kokusuz olması, sağlıklı üretimin en temel şartlarından biridir. Altın kuluçkann bu yazısında tavuk kümesi kokmaması için yapılması gerekenler detaylı olarak paylaşılmıştır.
Tavuk Kümesi Neden Kokar?
Kümeslerde kötü kokunun başlıca nedeni tavukların dışkısıdır. Dışkı içerisinde bulunan amonyak, nemli ve havasız ortamlarda hızla yayılır. Bunun yanında aşağıdaki faktörlerde tavuk kümesinin kötü kokmasında etkilidir:
- Yetersiz havalandırma
- Düzenli temizlik yapılmaması
- Islak ve kirli altlıklar
- Fazla nem ve yüksek sıcaklık
- Yem ve su kaplarının hijyensiz olması
Tavuk Kümesi Kokmaması İçin Yapılması Gerekenler
Kümeslerde kötü kokuyu önlemenin en etkili yolu düzenli temizlik, doğru havalandırma ve nem kontrolüdür. Bu faktörler ve daha fazlası aşağıda detaylı olarak paylaşılmıştır:
Doğru Havalandırma Sistemi
Tavuk kümeslerinde kokuyu önlemenin en etkili yolu doğru havalandırmadır. Amonyak gazı yukarı doğru yükseldiği için kümes tavanında havalandırma bacası bulunmalıdır.
Ayrıca yan duvarlarda yer alan pencereler veya fan sistemleri, kirli havanın tahliyesini sağlar. Yaz aylarında soğutucu fanlar da kullanılarak hem sıcaklık dengelenir hem de kötü koku oluşumu azaltılır.
Düzenli Temizlik
Kümesin içi haftada en az bir kez süpürülmeli, yemlik ve suluklar günlük olarak temizlenmelidir. Dışkı birikmesi, kokunun yanı sıra bakteri ve hastalık riskini artırır. Altlık olarak kullanılan talaş, sap veya saman düzenli aralıklarla değiştirilmelidir.
Altlık Seçimi ve Kullanımı
Kümes altlığı kötü kokunun engellenmesinde çok önemlidir. En yaygın kullanılan altlık kuru talaştır. Talaş hem nemi emer hem de dışkının yaydığı kokuyu azaltır. Altlık en az 5–7 cm kalınlığında serilmeli ve nemlenme durumuna göre sık sık değiştirilmelidir.
Nem Kontrolü
Nem, kötü kokunun en büyük sebeplerinden biridir. Kümes içindeki nem oranı %50–60 arasında tutulmalıdır. Bunun için havalandırma, kuru altlık ve sızıntı yapmayan su kapları kullanılmalıdır. Ayrıca yağışlı havalarda kümes içine su girmemesi için çatı ve duvar izolasyonu önemlidir.
Doğru Yem ve Su Yönetimi
Aşırı yemleme tavukların daha fazla dışkı yapmasına, dolayısıyla daha fazla koku oluşmasına yol açar. Ayrıca bayat yemler kokuyu artırabilir.
Yemlikler taşmayacak şekilde doldurulmalı, sular ise günlük taze olmalıdır. Su kaplarının altına damlama önleyici taban yerleştirilerek altlığın ıslanması engellenebilir.
Düzenli Gübre Yönetimi
Tavuk dışkısı değerli bir organik gübredir. Ancak kümeste biriktiğinde kokunun başlıca sebebidir. Dışkı düzenli aralıklarla toplanarak kümes dışındaki bir gübre alanında kompost yapılabilir. Bu sayede hem koku kontrol edilir hem de tarım için verimli gübre elde edilir.
Kümes Yerleşimi
Kümesin konumu da koku kontrolünde etkilidir. Yerleşim yeri rüzgâr alacak şekilde seçilmeli, çok nemli ve kapalı alanlara kümes kurulmamaldır. Ayrıca çevredeki evlerden uzak olması, koku nedeniyle oluşabilecek sorunları en aza indirir.
Tavuk Kümesi İçin Doğal Dezenfektanlar Nelerdir?
Kümes kokusunu azaltmak için doğal yöntemler de kullanılabilir. Bunlardan bazıları aşağıdakilerdir:
- Kümes zeminine ince bir tabaka kireç serilmesi, hem kokuyu azaltır hem de bakterilerin çoğalmasını önler.
- Suluklara az miktarda elma sirkesi katmak, tavukların sindirimini destekler ve dışkı kokusunu azaltır.
- Bazı organik ürünler, amonyağı parçalayarak kokuyu ortadan kaldırır.
Kümes Dezenfeksiyonu Nasıl Yapılır?
Tavuk kümesi dezenfeksiyonu için kümes önce tamamen boşaltılır, altlık ve gübre temizlenir. Ardından kümes zemin, duvar ve ekipmanları basınçlı suyla yıkanır.
Kuruduktan sonra kireçleme veya uygun dezenfektanlarla ilaçlama yapılır. Tavukların sağlığını korumak ve rahatsız edici kokuyu gidermek için bu işlem düzenli olarak tekrarlanmalıdır.
Tavuk Kümesi Neyle İlaçlanır?
Kümesler genellikle kireç, iyotlu dezenfektanlar, quaternary ammonium bileşikleri, fenollü veya organik bazlı dezenfektanlarla ilaçlanır.
Ayrıca daha öncede belirttiğimiz gibi doğal yöntem olarak sirke veya kireç de tercih edilebilir. İlaçlama tavuklar kümeste yokken yapılmalıdır.
Tavuk Kümesi Kokusu Tavukların Sağlığını Etkiler Mi?
Kümeslerdeki kötü koku sadece rahatsızlık vermez, aynı zamanda ciddi sağlık sorunlarına da yol açabilir. Amonyak gazı, tavukların solunum yollarını tahriş eder ve hastalık riskini artırır. Ayrıca aşağıdaki sorunlara neden olur:
- Tavuklarda göz ve burun akıntısı
- Solunum yolu enfeksiyonları
- Yumurta veriminde düşüş
- Ani ölüm
Sonuç
Altın Kuluçka blog sayfasındaki bu yazıda tavuk kümesi kokusunu önlemek için yapılması gerekenler hakkında bahs ettik. Tavuk kümesi kokusu, doğru yöntemlerle kolayca önlenebilir. Temel kural; temizlik, havalandırma ve nem kontrolüdür. Düzenli altlık değişimi, doğal koku önleyiciler ve doğru yem-su yönetimi ile kümesiniz hem sağlıklı hem de kokusuz olacaktır.
Sıkça Sorulan Sorular
Ziyaretçilerimizin sıkça sorduğu bazı soruların yanıtlarını aşağıda bulabilirsiniz.
Tavuk kümesi için karbonat dezenfektan olarak kullanılır mı?
Karbonat doğrudan güçlü bir dezenfektan değildir; koku gidermede yardımcı olur ancak mikrop ve bakterileri öldürmez.
Tavuk kümesi kötü kokar mı?
Evet,kümes düzenli temizlenmez, altlık ve dışkı birikirse kötü koku oluşur.
Tavukların kümesine kireç atılır mı?
Evet, kireç hem dezenfekte edici hem de amonyak kokusunu azaltıcı olarak kullanılır.
Tavuk kümesi için en iyi dezenfektan hangisi?
Quaternary ammonium bileşikleri, iyotlu dezenfektanlar ve fenollü çözeltiler etkili dezenfektanlardır.
Sirke dezenfektan kullanılır mı?
Evet, sirke hafif dezenfektan ve koku giderici olarak kullanılabilir; fakat güçlü mikrop öldürücü değildir.
Tavuk kümesi için tuz dezenfektanmıdır?
Tuz mikrop öldürmede etkili değildir; dezenfektan olarak önerilmez, sadece koku kontrolüne sınırlı katkı sağlar.
